Mükemmeliyetçilik genellikle başarı şansınızı artıran olumlu bir özellik olarak görülür, ancak hedeflere ulaşmayı zorlaştıran kendi kendini bitiren düşünce ve davranışlara yol açabilir. Ayrıca stres, endişe, depresyon ve diğer ruh sağlığı sorunlarına neden olabilir. Mükemmeliyetçilik genellikle mükemmel olma ihtiyacı veya mükemmel görünme ihtiyacı veya mükemmelliğe ulaşmanın mümkün olduğuna inanmak olarak tanımlanır. Genellikle bir kusurdan ziyade pozitif bir özellik olarak görülür. İnsanlar mükemmeliyetçi davranışı tanımlamak veya haklı çıkarmak için “sağlıklı mükemmeliyetçilik” terimini kullanabilirler. Mükemmeliyetçi insanlar, genelde mükemmel olmadıkça yaptıkları hiçbir şeyin değmeyeceğine inanır.
Gelişmeleri, öğrenmeleri ya da sıkı çalışmalarıyla gurur duymak yerine, çalışmalarını sürekli olarak başkalarının çalışmalarıyla karşılaştırabilir ya da kusursuz çıktılar elde etmeye karar verebilirler. Mükemmeliyetçi özelliklere sahip insanlar istedikleri sonuçları alsalar bile, hala tatminsiz olabilirler. Bazı mükemmeliyetçilik örnekleri şunlardır: İki dakikalık bir e-postayı yazmak için 30 dakika harcamak, testte eksik olan iki noktanın bir başarısızlık işareti olduğuna inanmak, zorluk başarılı olanlar için mutlu olmak, bir başkasının başarısının standartlarına uymak ya da elverişsiz ve gerçekçi olmayan bir şekilde başkalarını karşılaştırmak, sınıf atlamak ya da bir angaryadan kaçınmak, öğrenme sürecinden çok nihai ürüne odaklanmak ve oyun oynamaktan kaçınmak veya arkadaşlarınızla mükemmel olmaktan daha az gösterilme korkusuyla yeni bir aktivite denemekten kaçınmak.
Mükemmeliyetçiliğin farklı türleri vardır.Kişisel standartlar mükemmeliyetçiliği: Bu tür mükemmeliyetçiliği uygulayan biri, onları motive eden bir dizi standarda bağlı kalabilir. Diğerleri hala bu standartların yüksek olduğunu düşünebilir, ancak bunları belirleyen kişiyi motive ediyorlar. Bu tür mükemmeliyetçilik, aşırı strese neden olmadığından sağlıklı olduğu düşünülmektedir. Kişisel standartlar mükemmeliyetçiliğine sahip kişilerin mükemmeliyetçiliğin yarattığı stresle başa çıkmak için zararlı alışkanlıklar kullanma olasılığı daha düşük olabilir. Kendini eleştiren mükemmeliyetçilik: Bu tür bir mükemmeliyetçi, motive edici olmaktan ziyade kendileri için koydukları hedeflerden korkmaya eğilimlidir. Daha sık umutsuz hissedebilirler veya hedeflerinin asla gerçek olamayacağını düşünebilirler. Araştırmalar, öz eleştirel mükemmeliyetçiliğin, sıkıntı, kaçınma, endişe ve kendini kınama gibi olumsuz duygulara yol açmasının daha muhtemel olduğunu göstermektedir.
Sosyal olarak öngörülen mükemmeliyetçilik: 2014 York Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada ana hatlarıyla verilen bu mükemmeliyetçilik, avukatlar, tıp uzmanları ve mimarlar gibi aşırı hassasiyet gerektiren işlere sık sık uygulanan mükemmellik talebini açıklar. Bu mesleklerdeki bireyler daha umutsuz düşünceler, stres ve kendine zarar verme ve intihar için daha yüksek risk taşırlar. Sosyal olarak öngörülen mükemmeliyetçilik, aynı zamanda yüksek kültürel veya toplumsal standartlarda tutulan ve bu gerçekçi olmayan hedeflere ulaşmak için çaba gösterenlere de uygulanır. Örneğin, öğrenciler ebeveynleri tarafından yüksek akademik standartlarda tutulabilirler. Toplum tarafından “ideal” olduğu iddia edilen vücut tipini elde etmek için baskı hisseden gençler ve yetişkinler bunun sonucunda sosyal olarak belirlenmiş mükemmeliyetçilik özelliklerini geliştirebilirler.